Enflasyonla mücadelede sıkılaştırma adımlarını artıran ekonomi yönetimi, yurttaşın beklentilerini yönetemiyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in uluslararası bir toplantıda “Yerel halkı ikna etmemiz lazım” söylemine dair tartışmalar sürerken Koç Üniversitesi ve araştırma şirketi Konda’nın hazırladığı Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi (TEBA) sonuçları, yurttaşın enflasyon beklentisinin kırılmadığını gösterdi.
Ekonomi yönetimi Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) nisan ayı için yüzde 69 olarak açıkladığı enflasyonun yüzde 75’le zirve yapacağını söylüyor. Ancak yurttaşın hissettiği ve beklediği enflasyon çok daha yüksek. Araştırmaya katılan yurttaşların mayıs ayı enflasyon beklentisi yüzde 113 oldu. Yılsonu enflasyon beklentisi ise ortalama yüzde 92 oldu. Ankette bireylerin yaşadığı yerleşim tiplerine göre, kır, kent ve metropol şeklinde bir ayrıştırma yapıldığında kırdan metropol alanlarına doğru gittikçe fiyat artışı beklentisinin yükseldiği gözlendi. Buna göre kırsal bölgede 2024 yılsonu için yüzde 93 enflasyon beklenirken metropollerde bu oran yüzde 95 oldu. Emekliler 2024’te yüzde 104 enflasyon beklerken işsizlerin beklentisi de yüzde 93 olarak kaydedildi.
TÜİK YOKSULLAŞTIRIYOR
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Başkanı Arzu Çerkezoğlu ise iktidarın bilinçli tercihleriyle yaratılan ekonomik krizin bedelini dar gelirli yurttaşların ödediğini söyledi. Çerkezoğlu, “Bu araştırmada da görüyoruz ki yurttaşın yaşadığı enflasyon TÜİK’in açıkladığından çok daha yüksek. Bu sebeple de beklediği enflasyon da ekonomi yönetiminin beklediğinden çok daha yüksek. Ayrıca her gelir grubu enflasyonun etkisini farklı hissediyor. Düşük gelirliler gıda enflasyonunu daha fazla hissediyor çünkü gelirlerinden gıdaya ayırdıkları pay daha fazla. Tüm bunlara rağmen ekonomi yönetimi enflasyonu düşürmek için ücretleri baskılamayı tercih ediyor. Bu dar gelirlileri açlık ve sefalete sürüklemektir. Biz enflasyon tek haneye ininceye kadar ücretlerin yılda 4 kez artırılması talebimizi yeniliyoruz” dedi.
HER ÜÇ EMEKLİDEN BİRİ ÇALIŞIYOR
İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) “İstanbul’da Emekli Olmak 2024” raporu yayımlandı. Her üç emekliden birinin resmi olarak çalışmaya devam ettiği belirtilen raporu değerlendiren İPA Başkanı Buğra Gökçe, “Emekliler ekonomik koşullar nedeniyle geçinmekte zorlanıyor, çalışmaya devam ediyor, emekli aylıkları ile yaşamaları her gün zorlaşıyor. Emeklilerimizin yaşam koşullarını iyileştirecek yapısal önlemlere ve politikalara ihtiyaç var” dedi.
Raporda öne çıkan veriler şöyle:
- İstanbul’da bulunan her 6 haneden 1’i emekli aylığı ile geçiniyor. Her 10 haneden 1’i ise en düşük emekli aylığı ile geçinmeye çalışıyor.
- İstanbul’da sadece emekli maaşıyla geçinen toplam kiracı hane sayısı 148 bin 420.
- Emekli maaşıyla geçinen her 5 haneden 1’i kirada yaşıyor.
- Emeklilerin yüzde 15.6’sı “ödemelerimi yapamadım, borca girdim” derken yüzde 14.2’si “Aslında pek geçinemedim”, yüzde 54.4’ü ise “Kıt kanaat geçinebildim” diyebildi. Geçinebildiğini söyleyen emeklilerin oranı sadece yüzde 15.8 oldu.
